Skyndihjálparmaður ársins 2020
Veist þú um einhvern sem með snarræði sínu og réttum viðbrögðum hefur bjargað mannslífi með skyndihjálp á árinu 2020? Ef svo er sendu okkur ábendingu.
Meðvitundarlaus
Öndun er óeðlileg
Hringdu strax í Neyðarlínuna 112
Byrjaðu hjartahnoð
Hann svarar ekki kalli eða annarskonar áreiti.
Veltu honum á aðra hliðina og hallaðu höfðinu aftur. Hringdu í Neyðarlínuna 112 eins fljótt og verða má. Fylgstu með ástandi einstaklingsins þar til sérhæfð hjálp berst.
Súrefni er okkur lífsnauðsynlegt og með blóðinu flytur súrefni til líffæra. Þegar hjartað hættir að slá stöðvast hringrás blóðsins. Ef heilinn er án súrefnis í nokkrar mínútur fara heilafrumur að deyja. Því þarf að hefja endurlífgun sem fyrst.
Í grunninn er aðferðin sú sama en þegar um börn eða ungabörn er að ræða er farið aðeins öðruvísi að. Þegar um barn á aldrinum eins árs til kynþroskaaldurs er að ræða skal nota aðra höndina og þrýsta brjóstkassanum niður um 5 cm. Þegar um ungabarn (yngra en eins árs gamalt) ræðir skal nota tvo fingur til að þrýsta brjóstkassanum niður um 4 cm.
Hjá meðvitundarlausum einstaklingi slaknar á tungunni og hún getur lokað öndunarveginum. Með því að halla höfðinu aftur opnast öndunarvegurinn þar sem tungan færist fram.
Hallaðu höfði einstaklingsins aftur. Horfðu á hvort brjóstkassinn rís og hnígur og gáðu hvort þú finnur andardrátt á vanga þínum.
Hjartahnoð er það kallað þegar þegar þú setur báðar hendur á miðjan brjóstkassann og skiptist á að þrýsta hratt og endurtekið niður á við og létta öllum þrýstingi af til að tryggja lágmarks blóðflæði um líkamann.
Þar til sérhæft björgunarfólk eða annar með þjálfun í skyndihjálp kemur á staðinn og tekur yfir endurlífgunina. Þú finnur lífsmark með einstaklingnum og hann andar eðlilega. Sjálfvirkt hjartastuðtæki er tilbúið til notkunar. Þú örmagnast. Öryggi þínu er ógnað.
Það gæti gerst en ekki hafa áhyggjur af því. Mundu að það er forgangsatriði að tryggja blóðflæði. Brotið rifbein grær en ef hjartahnoð er ekki framkvæmt minnka lífslíkur einstaklingsins umtalsvert.
Hringdu fyrst í Neyðarlínuna 112 og byrjaðu svo hjartahnoð.
Það er ekki ákjósanlegt en ekki hafa áhyggjur - engar rannsóknir bendir til þess að þú getir valdir alvarlegum skaða.
Ef þú treystir þér til getur þú skipst á að hnoða og blása í munn einstaklingsins. Hins vegar er mikilvægast að beita hjartahnoði þar sem súrefni er enn til staðar í blóðinu fyrstu mínúturnar eftir hjartastopp. Með því að hnoða nærðu að viðhalda lágmarks blóðflæði um líkamann þannig að súrefnið berist til heilans. Blástur í munn eða nef eykur súrefnismagnið í lungum einstaklingsins. Endurlífgun felur í sér að hnoða 30 sinnum og blása 2 sinnum til skiptis.
Beittu fyrst hjartahnoði 30 sinnum og ef þú treystir þér til blástu því næst 2 sinnum jafnt og þétt í munn einstaklingsins. Klemmdu fyrst fyrir nefið og settu svo munninn á þér alveg yfir munn einstaklingsins og reyndu að tryggja að ekkert loft leki með hliðunum eða út um nefið. Þegar um ungabarn er að ræða (barn yngra en eins árs) skaltu setja munninn á þér alveg yfir munn og nef barnsins vegna smæðar andlits þess.
Líkurnar á því að hjartað fari að slá við það eitt að hjartahnoði sé beitt eru hverfandi. Til þess að fá hjartað til að slá á ný þarf yfirleitt að gefa því rafstuð með hjartastuðtæki. Hjartahnoð tryggir hins vegar lítið en lífsnauðsynlegt blóðflæði um líkamann og heldur heilanum á lífi. Ekki gefast upp þótt þú sjáir ekki breytingar á ástandi einstaklingsins. Hjartahnoðið eykur töluvert líkurnar á því að sérhæft björgunarfólk geti lífgað einstaklinginn við þegar það mætir á staðinn.
Sjálfvirkt hjartastuðtæki er tölvustýrt tæki sem getur leiðrétt hjartsláttartruflun með rafstuði. Þegar kveikt er á tækinu gefur það fyrirmæli, yfirleitt munnleg, um hvað gera skal.
Já þú mátt nota hjartastuðtæki. Á mörgum fjölförnum stöðum svo sem í verslunarmiðstöðum og íþróttahúsum má finna slík tæki. Hjartastuðtæki gefa ekki rafstuð nema ástæða sér til. Þó að hjartastuðtæki gefi rafstuð er það engin trygging fyrir því að hjartað fari að slá á ný.
Ekki fara út í vatn (sjó, sundlaug) til að bjarga drukknandi einstaklingi nema þú hafir þjálfun til þess. Náðu í sundlaugavörð eða einhvern sem hefur nægilega þjálfun til þess að draga einstaklinginn upp úr vatninu á skjótastan og öruggastan hátt. Ef einstaklingurinn andar ekki þegar hann er kominn í land skaltu veita viðeigandi aðstoð.
Í því felst að bæði blása og hnoða til þess að koma súrefni út í blóð einstaklingsins. Blástu fyrst 5 sinnum, hnoðaðu svo 30 sinnum og blástu 2 sinnum til skiptis. Klemmdu fyrir nefið og settu munninn á þér alveg yfir munn einstaklingsins og reyndu að tryggja að ekkert loft leki með hliðunum eða út um munn. Blástu lofti jafnt og þétt. Þegar um ungabarn er að ræða (barn yngra en eins árs) skaltu setja munninn á þér alveg yfir munn og nef barnsins vegna smæðar andlits þess. Haltu áfram að að hnoða 30 sinnum og blása tvisvar sinnum til skiptis þangað til sérhæft björgunarfólk kemur á staðinn.
Verkur fyrir brjósti/hjartaáfall getur verð vísbending um þrengingar í kransæðum. Ef kransæðar stíflast er talað um hjartaáfall. Hjartaáfall getur leitt til hjartastopps.